Język polski w świecie – certyfikat z języka polskiego coraz bardziej popularny (marzec, maj, czerwiec 2006)
20-04-2017
Certyfikat z języka polskiego wydawany przez Państwową Komisję Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego z roku na rok staje się coraz bardziej popularny. Do egzaminu przystępują obcokrajowcy uczący się języka polskiego zarówno w Polsce, jak i we własnych krajach. Na rosnące zainteresowanie językiem polskim mają wpływ różne czynniki, ale oczywistym jest fakt przystąpienia Polski do Unii Europejskiej – język polski tym samym stał się oficjalnym językiem krajów członkowskich. Jednocześnie strona organizująca egzaminy podjęła kroki uprawomocniające dokument poświadczający poziom znajomości języka polskiego. Standardy wymagań egzaminacyjnych oraz zasady przeprowadzania egzaminów zostały oparte na najnowszych zaleceniach Rady Europy zmierzających do ujednolicenia systemów testowania znajomości języków obcych w Europie.
W 2006 roku odbyły się już trzy sesje egzaminacyjne (w marcu, maju i w czerwcu), które zostały przeprowadzone w Polsce i poza jej granicami. W marcu odbył się egzamin w Warszawie, w maju miała miejsce sesja wyjazdowa. Egzaminy zostały przeprowadzone w Bratysławie, Lille, Madrycie, Chicago i w Nowym Jorku. W czerwcu cudzoziemcy przystąpili do egzaminu w Warszawie, Poznaniu i Krakowie. Łącznie w pierwszym półroczu 2006 roku egzamin zdawało 120 cudzoziemców z różnych krajów. Podczas sesji egzaminacyjnych, które odbywały się w Polsce, największą część zdających stanowili cudzoziemcy uczący się języka polskiego w szkołach językowych działających w naszym kraju.
Przygotowanie testów
Testy egzaminacyjne przygotowywane są co roku w innym ośrodku uczestniczącym w pracach certyfikacyjnych. Tegoroczne testy powstają we współpracy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach i Uniwersytetu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Lublinie. W Lublinie, w Centrum Języka i Kultury Polskiej da Polonii i Cudzoziemców opracowano model testu na 2006 rok, tam też nagrywane są teksty do jednej z części egzaminu: Rozumienie ze słuchu. Kolejne wersje testów przeznaczone na poszczególne sesje egzaminacyjne w 2006 są przygotowywane w Uniwersytecie Śląskim przez zespół osób związanych ze Szkołą Języka i Kultury Polskiej UŚ. Zespołem kieruje prof. dr hab. Urszula Żydek-Bednarczuk – członek Państwowej Komisji, a w jego pracach uczestniczą: dr Aleksandra Achtelik, dr Barbara Morcinek-Cudak, mgr Wioletta Hajduk-Gawron, mgr Małgorzata Smereczniak.
Egzamin certyfikatowy w ośrodkach zagranicznych
W dniach 18-19 maja 2006 odbył się w Hiszpanii państwowy egzamin certyfikatowy z języka polskiego jako obcego. Inicjatorem i organizatorem tego ważnego wydarzenia w roku ogłoszonym Rokiem Języka Polskiego była Ambasada RP w Madrycie. Do sesji egzaminacyjnej przystąpiło 14 kandydatów. Na czele przybyłej z Polski trzyosobowej komisji egzaminacyjnej stał prof. dr hab. Władysław Miodunka (UJ) – przewodniczący Państwowej Komisji Poświadczania Znajomości Języka Polskiego jako Obcego, natomiast egzaminowały Grażyna Przechodzka (UMCS) i Wioletta Hajduk-Gawron (UŚ).
Warto zaznaczyć, że w Madrycie większość zdających (aż 9 osób) stanowili rodowici Hiszpanie, gdy tymczasem w innych ośrodkach (np. Lille, Chicago) do egzaminu przystępowali przede wszystkim przedstawiciele miejscowej Polonii. Zainteresowanie językiem polskim stale wzrasta w Hiszpanii, a tym samym istnieje coraz większa potrzeba potwierdzania jego znajomości oficjalnym dokumentem.
Równocześnie z egzaminem w Madrycie odbywały się też egzaminy w Bratysławie i w Lille. Wśród kandydatów przystępujących do egzaminu we Francji przeważali potomkowie polskich imigrantów, którzy dziś nierzadko nauczają języka polskiego na różnego typu kursach w Lille i okolicach. Egzamin, zorganizowany już po raz drugi przy pomocy Konsulatu RP w Lille, pokazał, że zdobyciem dokumentu poświadczającego znajomość języka polskiego zainteresowana jest nie tylko młodzież, ale osoby w średnim wieku, a często też pozostający już na emeryturze miłośnicy naszego języka. Egzamin w Lille przeprowadziła komisja egzaminacyjna w składzie: prof. dr hab. Władysław Makarski (KUL) – przewodniczący, Małgorzata Pasieka (UWr), Małgorzata Smereczniak (UŚ).
W dniach 20-21 maja odbył się egzamin certyfikatowy z języka polskiego jako obcego w Chicago, zaś 23-24 maja do egzaminu przystąpili studenci w Nowym Jorku. Kandydaci zdawali egzamin przed komisją, w skład której wchodzili: prof. dr hab. Jan Mazur (UMCS) – przewodniczący, Anna Burzyńska-Kamieniecka (UWr) – sekretarz, Barbara Morcinek-Cudak (UŚ), Iwona Słaby-Góral (UŁ), Anna Trębska-Kerntopf (UMCS) – członkowie komisji. Kandydaci, którzy spróbowali swych sił podczas tego egzaminu, w większości byli absolwentami sobotnio-niedzielnych szkół polskich. Podchodząc do egzaminu, chcieli sprawdzić swe umiejętności i znajomość języka, który najczęściej znają jako język rodziców czy dziadków. Do egzaminu w obu miastach (Chicago i Nowym Jorku) przystąpiło łącznie 59 osób. Rosnące wciąż zainteresowanie egzaminami certyfikatowymi za oceanem (rok temu było 17 kandydatów) jest dowodem na umacniającą się rangę polskiego certyfikatu.
Kursy przygotowawcze do egzaminów certyfikatowych
Wraz ze wzrostem zainteresowania samym egzaminem rośnie tez zapotrzebowanie na kursy przygotowawcze dla osób chcących przystąpić do egzaminów. Szkoła Języka i Kultury Polskie Uniwersytetu Śląskiego oferuje tego typu kursy (organizowane na życzenie zainteresowanych). Program kursów przeznaczonych na dany poziom uwzględnia m.in. liczne ćwiczenia powtórkowe i podsumowujące, analizę i rozwiązywanie przykładowych typów zadań egzaminacyjnych w ramach poszczególnych sprawności (słuchanie, poprawność gramatyczna, czytanie, pisanie, mówienie). Duży nacisk kładzie się też na indywidualne potrzeby uczestników kursu.
Wyniki osiągane przez zdających testy egzaminy certyfikatowe z języka polskiego są w znacznym stopniu uzależnione od przygotowania nauczycieli prowadzących kursy języka polskiego. Dlatego tak ważne są wszelkie działania informacyjne dotyczące testowania języka polskiego oraz warsztaty szkoleniowe kierowane do przyszłych i obecnych nauczycieli – zarówno tych pracujących w Polsce, jak i za granicą. Szkoła Języka i Kultury Polskiej dużo miejsca poświęca takiej działalności. Na przykład w tym roku w Poczdamie podczas warsztatów polonistycznych adresowanych do nauczycieli języka polskiego pracujących w Niemczech odbyły się wykłady i zajęcia praktyczne dotyczące zagadnień związanych z certyfikacją.
Ponadto Szkoła Języka i Kultury Polskiej współorganizowała wraz z Uniwersytetem w Lipsku międzynarodową konferencję poświęconą certyfikacji. Konferencja odbyła się w Lipsku (grudzień 2005) i uczestniczyli w niej pracownicy naukowi z Uniwersytetu Śląskiego, Jagiellońskiego, Wrocławskiego, Uniwersytetu im. Marcina Lutra w Halle oraz Uniwersytetu w Lipsku, a także z Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Konferencja miała w znacznym stopniu charakter informacyjny. Jej celem była również wymiana doświadczeń pomiędzy osobami zajmującymi się przeprowadzaniem egzaminów z języka polskiego i niemieckiego. W przygotowaniu jest obecnie dwujęzyczny tom pokonferencyjny. Spore zainteresowanie na obszarze niemieckojęzycznym tematyką konferencji oraz samą ideą certyfikacji spowodowało, że na koniec 2006 roku zaplanowano kolejną konferencję z tego cyklu. Tym razem skonfrontowane zostaną certyfikacyjne doświadczenia niemieckie, polskie i czeskie.
Informacje o egzaminach
Informacje o egzaminach przekazywane są do polskich placówek dyplomatycznych, Instytutów Kultury Polskiej oraz na zagraniczne uniwersytety przez Biuro Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej. Wszelkie informacje dotyczące terminów egzaminów, zasad i standardy wymagań egzaminacyjnych znaleźć można na stronie internetowej: www.buwiwm.edu.pl/certyfikacja.
Wioletta Hajduk-Gawron, Małgorzata Smereczniak, Barbara Morcinek-Cudak