Wyróżnienie HR Excellence in Research
Home › Tłumaczenia: portugalski-polski

Tłumaczenia: portugalski-polski

Znałam/Znałem Lemińskiego wcześniej, ale dopiero gdy zaczęłam/zacząłem tłumaczyć jego poezję…

…zrozumiałam, dlaczego jest on uważany za tak wspaniałego poetę… Jakże trudno i niezwykle delikatnie jest tłumaczyć malowane przez niego słowami obrazy – są wspaniałą mieszanką ulotności i stałości, czymś między lekkością a głębokością słów, pomysłów, emocji, uczuć. Poczułam również odpowiedzialność tłumaczy i stanęłam przed dylematami, z którymi oni się na co dzień zmagają: w jaki sposób mogę decydować o poprawności form, których zdecydowałam się użyć w tłumaczeniu utworów tak hermetycznie zawartych w sobie? Czy i jakie mam do tego prawo? Jakimi kryteriami się kierować i jak umotywować takie a nie inne wybory? Jak mogłabym być tego pewna? Za dużo do stracenia, za dużo do rozważania – ale takie, po prostu, jest życie: potrzeba zaryzykować i zaaprobować wszystko, co przyniesie – zawsze.
Pedrita Setenareski Borges, Kurytyba, Brazylia (2014-2015: Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich, Uniwersytet Śląski, Katowice)

 

Zaczęłam dokładnie czytać jego utwory i myśleć o jego poezji, chociaż uczyłam się o Nim na zajęciach historii i języka portugalskiego już w liceum w Brazylii. Ale dopiero tutaj w Polsce moje zdanie o Nim się zmieniło, bowiem nigdy wcześniej nie pomyślałam, że mogłabym tłumaczyć jego utwory z języka portugalskiego na język polski.
Tłumaczyć Lemińskiego jest bardzo trudno, ponieważ używa słów, które wyrażają mocne uczucia, mają niezwykły ładunek emocjonalny, nieraz bardzo trudno jest znaleźć takie słowa w języku polskim – wydaje mi się, że po prostu nie istnieją, a tłumaczenie nie oddaje już tego samego sensu. I po portugalsku mamy artykuły – te artykuły wzmacniają uczucia i znaczenia słów. W polszczyźnie ich nie ma… To jeden z punktów trudnych, lecz właśnie dlatego tłumaczenie poezji Lemińskiego to dla mnie niezwykle cenne doświadczenie.
Regiane Maria Czervinski, Kurytyba, Brazylia (2014-2015: Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich, Uniwersytet Śląski, Katowice)

 

Dla mnie poezja Leminskiego jest bardzo ciekawa, ponieważ jego wiersze napisane są prostym językiem, ale mają głęboki sens. Tłumaczyłam dwa wiersze, dlatego że w pierwszym poeta mówi o morzu, które jest dla mnie bardzo ważne i daje mi poczucie spokoju. Uwielbiam siedzieć nad morzem i patrzeć na wodę. Utożsamiam się z tym kimś, kto siedział, patrząc na morze w wierszu. W drugim wierszu bardzo mi się podoba sposób, w jaki poeta mówi o deszczu i o czasie.
Rosalba Satalino, Uniwersytet Aldo Moro w Bari, Włochy (2014-2015: Katedra Międzynarodowych Studiów Polskich, Uniwersytet Śląski, Katowice)

 

Paulo Leminski mieszkał w moim mieście – Kurytybie. Humor jest obecny w wielu jego tekstach. Jego krótkie wiersze są moimi ulubionymi utworami. Paulo Leminski był „geniuszem słowa”: bardzo mądrze używał wyrazów, szczególnie kiedy mówił o grze słów.
Thiago Gerszewski (z Brazylii), 2014-2015: Szkoła Języka i Kultury Polskiej UŚ, Katowice, Polska

 

Leminski wymyślił swój własny sposób pisania poezji, robiąc haiku, gry słowne, a także bawiąc się przysłowiami francuskimi. Był poliglotą, mówił biegle w języku francuskim, angielskim, hiszpańskim, japońskim, łacińskim i greckim. Pod wpływem Leminskiego haiku stało się modne w Brazylii – wraz z jego poezją wizualną, a także ikonami.
Paulo Lemiski został profesorem historii i twórczego pisania, mimo że nie ukończył studiów wyższych.
Leonardo Sopchaki (z Brazylii), 2014-2015: Szkoła Języka i Kultury Polskiej UŚ, Katowice, Polska

 

Wcześniej dobrze znałem biografię Leminskiego, bo teraz jest bardzo popularny w Brazylii, ale nigdy nie czytałem jego poezji, bo nie przepadam za czytaniem wierszy. Kiedy w Polsce tłumaczyłem jego wiersze, to zmieniłem zdanie, teraz mogę powiedzieć, że Leminski jest jednym z moich ulubionych poetów.
Ricardo Pianovski (z Brazylii), 2014-2015: Szkoła Języka i Kultury Polskiej UŚ, Katowice, Polska

 

U Stanisława Barańczaka przeczytałam kiedyś, że praca nad przekładem to jak rozwiązywanie łamigłówki. Zadanie tłumacza polega na przygotowaniu rozwikłania zagadki, którą jest sens dzieła poetyckiego, i to w taki sposób, żeby czytelnika zaciekawić, skłonić do refleksji, poruszyć jego emocje i zaprosić do swoistego dialogu. Dialogu między twórcą przekładu a jego odbiorcą. Właśnie tak traktuję podjęte przeze mnie wyzwanie przetłumaczenia na język polski wierszy Paulo Lemińskiego. Z jednej strony był to dla mnie sposób na sprawdzenie swoich kompetencji językowych, ponieważ języka portugalskiego zaczęłam uczyć się dopiero w październiku tego roku podczas studiów na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego. Z drugiej było to połączenie doświadczeń z zakresu tworzenia poezji z podejściem do przekładu. A jeszcze z trzeciej – przyczyna do kilku dyskusji: o kształcie dzieła poetyckiego, o próbie zachowania tego kształtu w przekładzie i o wyłuskiwaniu sensu, które to przeprowadziłam z moim partnerem Michałem Toszą – tłumaczem oraz kolegą z Brazylii – Gabrielem Lopesem. Rozmowy te okazały się niezwykle pomocne przy szlifowaniu ostatecznego kształtu przekładu. Mam nadzieję, że to dopiero początek mojej przygody z tłumaczeniem poezji.
Magdalena Bajer, Wydział Filologiczny UŚ, Instytut Języków Romańskich i Translatoryki, Katowice, Polska

 

Podoba mi się gra słów w poezji Paula Lemińskiego. Jego poezja ukazuje uczucia. Podoba mi się, jak opisuje codzienność. Jest osobą o silnej osobowości.
Ciro Parisi Giller (z Brazylii), 2014-2015: Szkoła Języka i Kultury Polskiej UŚ, Katowice, Polska

 

Paulo Leminski był dobrym poetą. Pracował nad istotnymi kwestiami i właśnie te problemy zaprezentował w swojej poezji. Jego twórczość jest reprezentatywna w stosunku do utworów z innych krajów, jest to poezja konkretna. To jego słowa stały się jego charakterystyką – poezja określa go jako poetę, ale również jako człowieka, Brazylijczyka i Polaka. Leminski napisał wiele książek, a we wszystkich można zobaczyć jego polską duszę – chociaż mieszkał w Brazylii, wiadomo, że był potomkiem Polaków.
Paulo Gregoreki (z Brazylii), 2014-2015: Szkoła Języka i Kultury Polskiej UŚ, Katowice, Polska

Ta strona korzysta z ciasteczek aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie.  Polityka prywatności