IX międzynarodowa konferencja naukowa „Literatura polska w świecie. Światowe transfery literatury polskiej”
Szanowni Państwo,
serdecznie zapraszamy do udziału w organizowanej przez Uniwersytet Śląski w Katowicach IX międzynarodowej konferencji naukowej
Literatura polska w świecie. Światowe transfery literatury polskiej,
która odbędzie się
19-20 listopada 2024 w systemie online.
Literatura polska w świecie jest cykliczną międzynarodową konferencją adresowaną do polskich i zagranicznych badaczy literatury polskiej. Centrum zagadnień konferencyjnych stanowi światowość literatury polskiej, którą rozumiemy na trzy sposoby ewokujące trzy obszary badań: jako obecność literatury polskiej w pozakrajowej przestrzeni literatury, jako związki i relacje z konwencjami literatury światowej i jako twórczość pisaną w języku polskim poza granicami kraju. W latach 2005-2023 odbyło się osiem spotkań, których dorobek został pomieszczony w pokonferencyjnych tomach i w półroczniku „Postscriptum Polonistyczne”.
Przedmiotem zainteresowania dziewiątej edycji konferencji czynimy zagadnienie światowych transferów literatury polskiej, czyli przemieszczania się i uobecniania literatury polskiej poza kulturą macierzystą. Nawiązujemy w ten sposób do koncepcji rejestrowania obecności literatury polskiej w świecie, jaką zgłosiliśmy na czwartej sesji konferencyjnej w 2011 roku.
Interesują nas realizacje, zwłaszcza współczesne, „przepływów” polskiej literatury poza obszar kultury macierzystej – mapowanie tego fenomenu, jak również opisy i analizy form, sposobów i sytuacji charakterystycznych dla przebiegu i efektów tego procesu.
Jako przedmiot obserwacji proponujemy transfery twórczości pisarzy, pojedynczych dzieł oraz rozleglejszych bloków literatury polskiej. Mogą być one oglądane jako element dziejów danej literatury, jak również jako reakcja danej publiczności na ofertę.
Jesteśmy przekonani, że ważne wyniki przyniosą obserwacje w ramach ujęć czynionych z perspektywy „międzynarodowej”, „zagranicznej” – świata widzianego jako sieć kultur lokalnych, jak również z perspektywy „światowej republiki literackiej” (P. Casanova).
Literacki transfer międzykulturowy da się uchwycić poprzez swoje bieguny: przekład (ekwiwalentyzacja językowo-kulturowa tekstu literackiego) i recepcja tekstu. Oba można charakteryzować w obszarach językowo-kulturowych i ekonomiczno-społecznych, które są widoczne zarówno w sferze tekstowej, jak i rzeczowej fenomenów.
Wybór strategii przekładu, sytuacja przekładu bezpośredniego i zapośredniczonego, funkcje przekładu, polityka translatologiczna tłumaczy i wydawców, polityka promocyjna, transfer w strukturze centrowo-peryferyjnej literatury, to niektóre z aspektów pierwszego, translatologicznego, kręgu zagadnień.
Sytuacja literatury na rynku czytelniczym kultury adaptującej, lekturowe twórcze zdrady, funkcja transferu w polisystemie literatury (E. Zohar), obecność tekstu wśród publiczności literackiej to niektóre elementy bieguna recepcyjnego.
Trzeba przecież pamiętać także, że światowość to nie tylko uobecnienie się w sferze światowej/zagranicznej przestrzeni literatury, ale także (może: przede wszystkim?) specyficzny sposób zakorzenienia się, domestykacji, adaptacji w kulturze przyjmującej. Dlatego też ważne dla nas pozostaną te sfery obecności, które są związane ze światowymi i lokalnymi wyróżnieniami: różnorakie formy kanonizacji i konsekracji literackich, obecność literatury w antologiach, wyborach, monografiach, syntezach, uczestnictwo w obiegach pozaliterackich i interioryzacje w obszarze pozaliterackich zachowań i sytuacji kulturowych. Ów obszar przygód recepcyjnych literatury można uzupełnić wpływami i oddziaływaniami na literaturę danego kręgu kulturowego, lub ostrożniej mówiąc – korespondencjami, paralelami i wspólnotami, które mogła inspirować literatura polska.
Jako zagadnienia towarzyszące chcielibyśmy zaproponować transfery wychodzące poza relacje wewnątrzliterackie: zagraniczne adaptacje literatury polskiej w obrębie przekodowań intersemiotycznych (adaptacje filmowe, teatralne, komiksy, picture booki) oraz wykorzystanie literatury polskiej (formy i sposoby adaptowania) w obszarze glottodydaktyki polonistycznej.
Zapraszamy do udziału w konferencji krajowych i zagranicznych badaczy literatury polskiej, którzy są zainteresowani problematyką translatologiczną i recepcyjną.
***
Prosimy o zgłoszenie tematu wystąpienia (20 minut) do 20 września 2024 roku poprzez wypełnienie formularza zgłoszeniowego:
https://www.formularze.us.edu.pl/konferencja_literatura
Koszt udziału w konferencji wynosi 250 PLN.
Opłatę konferencyjną, po otrzymaniu informacji akceptującej zgłoszenie z adresu mailowego literaturawswiecie@us.edu.pl, należy uiścić do 31 października 2024 roku na konto:
Uniwersytet Śląski w Katowicach
ING Bank Śląski 74 1050 1214 1000 0007 0000 7909
z dopiskiem: Literatura9, imię i nazwisko uczestnika konferencji.
W imieniu Organizatorów, Komitetu Naukowego i Komitetu Organizacyjnego
dr hab. Romuald Cudak, prof. dr hab. Jolanta Tambor, dr Wioletta Hajduk-Gawron.