Jak uczyć o Auschwitz i Holokauście. Materiały dydaktyczne dla nauczycieli
Red. Ambrosewicz-Jacobs Jolanta, Oleksy Krystyna, Trojański Piotr
Wydawnictwo Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau
Oświęcim 2007
Obszerny zbiór materiałów dydaktycznych dla nauczycieli. Książka pokazuje, w jaki sposób motywować uczniów do samodzielnego odkrywania przeszłości oraz jak uczyć ich słuchania i rozumienia opowieści żyjących świadków historii. Na publikację składają się scenariusze lekcji historii, języka polskiego, wiedzy o społeczeństwie, etyki i religii, w których nauczyciele praktycy przestawiają materiały edukacyjne wykorzystujące różnorodne źródła historyczne i teksty literackie.
SPIS TREŚCI
WSTĘP
AUTORSKIE PROGRAMY NAUCZANIA
TAMARA OLSZOWSKA, TERESA KONIAKOWSKA: „Żyliśmy we wspólnym domu”. Program edukacji patriotycznej w klasach I-III gimnazjum
EWA SATERNUS: „Ocalić od zapomnienia…”. Program wiedzy o Holokauście
SCENARIUSZE LEKCJI
SCENARIUSZE LEKCJI – HISTORIA
TAMARA OLSZOWSKA, TERESA KONIAKOWSKA: Antysemityzm
TAMARA OLSZOWSKA, TERESA KONIAKOWSKA: Żydzi europejscy w okresie międzywojennym
ADAM KURZYŃSKI: Sytuacja ludności żydowskiej w III Rzeszy i na okupowanych ziemiach polskich w latach 1933-1943
JANINA KURZYŃSKA: Obozy koncentracyjne i obozy zagłady na okupowanych ziemiach polskich
KAZIMIERA MAZGAJ: Holokaust – masowa zagłada Żydów przez nazistów w czasie II wojny światowej
EWA SATERNUS: Świadkowie Zagłady
TAMARA OLSZOWSKA, TERESA KONIAKOWSKA: Stosunki polsko-żydowskie po drugiej wojnie światowej
JANINA GÓRNICKA-TLAŁKA: Rola KL Auschwitz-Birkenau w zagładzie Sinti i Romów (Cyganów)
BARBARA ŻUREK: Nazistowskie Niemcy państwem totalitarnym
WIESŁAWA PUTEK: Holokaust znaczy Zagłada. Mechanizmy prowadzące do ludobójstwa
MAŁGORZATA KOMENDA: Historii nie powinno się zapominać! Nasi przyjaciele sąsiedzi, których już nie ma
SCENARIUSZE LEKCJI – JĘZYK POLSKI
EWA KANIEWSKA: Gra w obronie miłości – propozycja lekcji języka polskiego na podstawie filmu Roberta Benigniego pt. „Życie jest piękne”
ANNA KUTEK „Dobro przyszłości wymaga, byśmy zachowali w pamięci wydarzenia przeszłości”
MIRELLA LUBECKA, ILONA GUMOLA: Aby zrozumieć… Świadectwa Zagłady źródłem wiedzy o tragedii Holokaustu. Warsztaty literackie dla uczniów klas licealnych
IWONA OCHODEK-SZPAK: Postawy Polaków wobec Żydów w „Wielkim Tygodniu” Jerzego Andrzejewskiego
JANINA RAMZA: „Oświęcim to największy cmentarz świata, do którego każdy z nas winien podjąć pielgrzymowanie, by dać świadectwo pamięci…”
JANINA RAMZA: Czyż nie jest lepiej wciąż dawać świadectwo? Etiuda słowno-muzyczna
SCENARIUSZE LEKCJI – INNE PRZEDMIOTY
RENATA JASIENIAK: Cykl scenariuszy do lekcji wychowawczych w klasach gimnazjalnych
KATARZYNA KAJOR: Tradycja i obyczaje żydowskie
AGATA MAZUR: Jak uczyć o Holokauście
MAGDALENA MITEK, DOROTA OLEKSY: Scenariusze lekcji przygotowujące do zwiedzania Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu przeznaczone dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych (język polski, historia, etyka, religia)
IWONA PIERONEK-TOKARZ: „Nie wystarczy urodzić się człowiekiem, trzeba jeszcze być człowiekiem”
ZOFIA SZTELIGA: Rzeczywistość obozu zagłady w przeżyciach dziecka na podstawie wspomnień Haliny Birenbaum
ESEJE
EWA ADAMCZYK: Od „Śmierci miasta” do kreacji Adriana Brody
MARIA BORZĘCKA: Nelly Sachs wobec kryzysu języka poetyckiego po Holokauście
EWA GOŁĄBEK: Wiedza na temat rasizmu, totalitaryzmu i Holokaustu wśród uczniów wybranych klas szkół ponadgimnazjalnych
JOLANTA HODUR: Percepcja opowiadania Tadeusza Borowskiego pt.: „Dzień na Harmenzach” przez uczniów gimnazjum
KATARZYNA JEKIEŁEK: Halina Birenbaum i Manfred Deselaers – dwie drogi do pojednania
JAN KANIEPIEŃ: Relacje świadków i ich przetworzenie artystyczne w „Medalionach” Zofii Nałkowskiej
MONIKA LATOS: Świadkowie Zagłady w świetle „Wielkiego Tygodnia” Jerzego Andrzejewskiego i innych tekstów na temat Holokaustu
MAŁGORZATA PIECHA: Holokaust. Żydzi w KL Auschwitz. Materiały pomocnicze dla nauczycieli
IWONA PIERONEK-TOKARZ: Wojna widziana oczami dziecka
JOLANTA SOKAL: O poezji obozowej w KL Auschwitz
BOŻENNA SUCHARSKA: Historia i pamięć. Szkic o człowieku w żywiole zła
MAGDALENA SZAŁAŚNY: Janusz Korczak – wychowawca i przyjaciel dzieci
ZOFIA SZTELIGA: Eksterminacja narodu żydowskiego w przeżyciach dzieci
BARBARA WAWRZYCZEK: Propozycja kontekstu literackiego do tematu: Jak współcześnie uczyć o Holokauście?
INFORMACJA O STUDIACH PODYPLOMOWYCH „TOTALITARYZM – NAZIZM – HOLOKAUST”