Szkoła Języka i Kultury Polskiej Uniwersytet Śląski

Czytaj po polsku. Tom 13. Eliza Orzeszkowa „Gloria Victis”. Materiały pomocnicze do nauki języka polskiego jako obcego. Edycja dla początkujących (poziom A1-A2)

Oprac. Nowak Magdalena i Stasiak Paulina, red. serii Cudak Romuald, Hajduk-Gawron Wioletta, Tambor Jolanta

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Katowice 2020

Gloria victis:

Gloria victis jest nowelą, czyli krótkim utworem, który ma jeden wątek. Tematyką często poruszaną w nowelach czasu pozytywizmu był patriotyzm, a wzorcowym jej przykładem jest Gloria victis. W noweli Orzeszkowa przedstawia walkę Polaków w powstaniu styczniowym. Niejednokrotnie w pozytywistycznych utworach znajdziemy także odniesienia do przyrody.

Zdarza się, że ingeruje ona w życie bohaterów, dzięki czemu nowela zdaje się tajemnicza i magiczna. Poznajemy dramatyczną historię Marysia Tarłowskiego i jego siostry Anielki, a także bohatera narodowego, dyktatora powstania, Romualda Traugutta. Narratorami są wiatr, drzewa, kwiaty, które na zawsze zapamiętały to, co się tam wydarzyło.

PRZYKŁADOWE ĆWICZENIA:

Na podstawie tekstu i podanych rzeczowników proszę utworzyć czasowniki:

Przykład: trzask – trzaskać

szum – ……………………………………

szept – ……………………………………

grzmot – ……………………………………

huk – ……………………………………

krzyk – ……………………………………

gwizd – ……………………………………

pisk – ……………………………………

stukot – ……………………………………

płacz – ……………………………………

plusk – ……………………………………

szelest – ……………………………………

mlask – ……………………………………

Proszę dobrać odpowiednie kolory do wymienionych rzeczy, faktów, zjawisk:

1) niebo – ………………………………………………………………………..

2) trawa – ……………………………………………………………………….

3) śliwka – ………………………………………………………………………

4) truskawka – ………………………………………………………………..

5) cytryna – …………………………………………………………………….

6) pomarańcza – ……………………………………………………………..

7) serce – …………………………………………………………………………

8) usta – ………………………………………………………………………….

9) słońce – ……………………………………………………………………….

10) węgiel – ………………………………………………………………………

11) księżyc – ……………………………………………………………………..

12) śnieg – ………………………………………………………………………..

13) mleko –………………………………………………………………………..

fiolet, błękit, zieleń, złoto, czerwień, żółć, pomarańcz, czerń, srebro, biel

Proszę uzupełnić zdania odpowiednią formą:

1. a) Moja babcia zawsze jesienią robi dżem z owoców (dzika róża) dzikiej róży.
2. b) Moja mama ustawia na oknie doniczki z (kwiaty) ………………………………………….
3. c) Dożynki to polskie święto. Rolnicy prezentują swoje plony: owoce, warzywa i (zboże) ………………………………
4. d) Byliśmy na wycieczce i widzieliśmy najstarsze drzewo w Polsce. Pod tym (dąb) ……………………., który nazywa się Bartek, zrobiliśmy zdjęcie.
5. e) Na tej (brzoza) ………………………………………… Piotrek wyciął serce dla Ani.

Proszę uzupełnić stopniem najwyższym przymiotnika:

1. a) Mount Everest to …………………………. szczyt na świecie (wysoki).
2. b) Amazonka to ………………………… rzeka na świecie (długa).
3. c) Azja to …………………………. kontynent (duży).
4. d) Australia to …………………………. kontynent (gorący).
5. e) Pacyfik to ………………………… ocean (duży).
6. f) Bajkał to ………………………… i ………………………… jezioro świata (głębokie i stare).
7. g) Merkury to ……………………, a Neptun ……………… planeta od Słońca (bliska, daleka).
8. h) Koliber (koliberek hawajski) to …………………………. ptak na świecie (mały).